Μου
έπιασε
Να τι δημιουργεί η Ένωση
Ελλήνων Μουσουργών!
Μια ιδιαίτερη συναυλία στο
Ωδείο Φίλιππος Νάκας.
'Όπως γράφηκε από το Ωδείο Φίλιππος Νάκας / Philippos Nakas Conservatory:
Μια ιστορική συναυλία, με σπάνια έργα της επτανησιακής μουσικής σχολής, έγινε την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025 στην κατάμεστη αίθουσα συναυλιών του Ωδείου Φίλιππος Νάκας στην Αθήνα, σε διοργάνωση της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Πρόκειται για ένα μεγάλο αφιέρωμα στον Μάντζαρο, μαζί με έργα Κεκρυραίων συνθετών του 19ου, 20ου και 21ου αιώνα.
Έλαβαν μέρος:
η σοπράνος Μίνα Πολυχρόνου,
η μέτζο Ρόζα Πουλημένου,
ο βαρύτονος Διονύσης Τσαντίνης και
η
τσεμπαλίστα Γιούλη Βεντούρα.
Αυτή τη φορά στα έργα της Επτανησιακής Σχολής:
Νικόλαος Χαλικιόπουλος-Μάντζαρος,
Ιωσήφ Λιβεράλης,
Αντώνιος Λιβεράλης,
Γεώργιος Λαμπελέτ,
Παύλος Βεντούρας)
κάποια εκ των οποίων ακούστηκαν σε πρώτη εκτέλεση.
Το Ωδείο Νικόλαος Μάντζαρος-Παύλος Βεντούρας, σε ιδιαίτερο ρόλο!
Ο ΑΥΤΕΝΡΓΟΣ
συγχαίρει όλους τους δημιουργούς!
Περισσότερα στοιχεία προγράμματος:
H Marcia Turca του Μάντζαρου (περίπου το 1827), είναι εμπνευσμένη από τις έφιππες μπάντες γενιτσάρων, με χάλκινα πνευστά και κρουστά, που προηγούντο των οθωμανικών στρατευμάτων, παίζοντας θορυβώδη και ενθουσιαστικά εμβατήρια, για να εμψυχώνουν τους πολεμιστές. Βρέθηκε χειρόγραφη στην πρώτη μεγάλη έρευνα που έγινε στα αρχεία της Παλαιάς Φιλαρμονικής Κέρκυρας τον Ιούλιο-Αύγουστο 1999 από τον Παύλο Βεντούρα και τους καθηγητές του τμήματος Μουσικών σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ίωνα Ζώτο και Καίτη Ρωμανού Το έργο συμπεριλαμβάνεται στον ψηφιακό δίσκο της Εταιρείας Κερκυραίων Συνθετών «Corfiot Composers» (2014) με τον Παύλο Βεντούρα στο πιάνο.
Les Lanciers του Ιωσήφ Λιμπεράλη σε 1η σύγχρονη εκτέλεση, είναι ένας τετράγωνος χορός, μια παραλλαγή του Quadrille, ενός σκηνικού χορού που παίζεται από τέσσερα ζευγάρια, ιδιαίτερα δημοφιλής τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Είναι ένας σύνθετος χορός που αποτελείται από πέντε φιγούρες καθεμία από τις οποίες εκτελείται τέσσερις φορές, έτσι ώστε κάθε ζευγάρι να χορεύει το κύριο μέρος. Υπάρχει σε πολλές παραλλαγές σε πολλές χώρες.
Η Sinfonia του Αντωνίου Λιμπεράλη σε 1η σύγχρονη εκτέλεση, ακολουθεί το πρότυπο των συμφωνιών του δασκάλου του Νικόλαου Μάντζαρου, που ακολουθούν το πρότυπο των συμφωνιών της Ναπολιτάνικης σχολής του Αlessandro Scarlatti. Προηγείται ένα Andante con moto Re maj. και ακολουθεί χωρίς διακοπή Allegro Brillande στην ίδια τονικότητα σε φόρμα διθεματικής σονάτας. Τελειώνει με εκτεταμένη Coda.
Julie’s toccata (Αύγουστος 2024) 1η εκτέλεση
Η Julie’s toccata του Παύλου Βεντούρα είναι βασισμένη σε 5 νότες ρε μι φα σολ λα αναπτύσσεται στο κατεξοχήν χαρακτηριστικό του γαλλικού μπαρόκ, τη τρίλια και την εμμονική παράθεση της οριζόντια αλλά και κάθετα, αρμονικά στην συγχορδιακή της μορφή. Oλοκληρώνοντας το πορτραίτο της τσεμπαλίστας, με την πρώτη στροφή από το ποίημα Η Γάτα από την συλλογή Τα άνθη του κακού του Μπωντλέρ, συμπληρώνοντας έτσι τις αγάπες της για το τσέμπαλο, τις γάτες και τη γαλλική κουλτούρα .
… Έλα, όμορφη γάτα μου, στην ερωτευμένη μου καρδιά.
Κράτα πίσω τα νύχια του ποδιού σου,
Και άσε με να κολυμπήσω στα όμορφα μάτια σου ,,,,
Tre ariette a voce sola Νικόλαος Μάντζαρος
Αφιερωμένο στην μητέρα του λογοτέχνη Ιάκωβου Πολυλά κοντέσα Έλενα Πολυλά Βούλγαρη
Εκδ. 1823 Luigi Bertuzzi Milan. Σύνθεση γραμμένη στην Κέρκυρα
Otto ariette e due madrigali Νικόλαος Μάντζαρος
Στο εξώφυλλο του έργου αναγράφεται ότι αφιερώνεται στην "miladi Hankey" (sic). Αφιερωμένο στην Catterina Varlamo, Κερκυραία καλλονή, κόρη του Νιcolo Varlamo Δημάρχου Κέρκυρας και μέλους της Νομοθετικής Συνέλευσης, δεύτερη σύζυγο του γραμματέα του Maitland, Sir Thomas Hankey ο οποίος διέμενε στην Κέρκυρα από το 1817-1823.
Sonetto di Messer Francesco Petrarca a due Voici ,delle rime del PETRARCA in morte di LAURA
Canone continuo all’Undecima sopra e sotto Νικόλαος Μάντζαρος 1η παγκόσμια εκτέλεση
Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας έγινε αποδέκτης δωρεάς ενός ιδιόγραφου μουσικού έργου του Ισόβιου Καλλιτεχνικού Διευθυντή της, Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου (1795-1872). Πρόκειται για μια από τις λίγες σωζόμενες εκδοχές του «Sonetto di Messer Francesco Petrarca» (για δύο φωνές και πιάνο). Το σημαντικό τεκμήριο δώρισαν στην Παλαιά Φιλαρμονική οι Κυρίες Φλώρα Μανέττα και Φλώρα Μανέττα-Πολυχρονοπούλου, και προέρχεται από το οικογενειακό τους αρχείο, αφού οι δωρήτριες είναι απόγονοι του Αντωνίου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου, εγγονού του Εθνικού Μουσουργού μας και υιού του νομικού Δημητρίου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου. Το δωρηθέν έργο, πέρα από τη μουσική και ιστορική αξία του, αποτελεί και ένα απτό δείγμα των αισθητικών αναπροσανατολισμών που χαρακτήρισαν ήδη από το 1826 την ωριμότητα του Μάντζαρου μετά την επαφή του με τον Niccolo Zingarelli, βετεράνο συνθέτη και διευθυντή του Κονσερβατορίου της Νάπολης. Ο Μάντζαρος βεβαίως ουδέποτε σπούδασε στο Κονσερβατόριο της Νάπολης, το οποίο, άλλωστε, απευθυνόμενο σε νέους της μικροαστικής τάξης απαιτούσε πολυετή και συνεχή φοίτηση, καθώς και συγκεκριμένο ηλικιακό όριο. Αντιθέτως κατά τα τρία ταξίδια του Μάντζαρου σε όλη την Ιταλία μεταξύ 1819-1824 μαρτυρούνται μόνο σύντομες και ασυνεχείς διαμονές στη Νάπολη. Η πλέον μακρά περίοδος παραμονής του στην πόλη αυτή συνδέεται με το τέταρτο ταξίδι του στην Ιταλία από το χειμώνα του 1825 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1826, οπότε για μερικούς μήνες ήρθε σε συνεχή επαφή με τον Zingarelli. Τότε ο Μάντζαρος ήταν σε ηλικία 30 ετών, είχε ήδη συνθέσει σημαντικά έργα στην Κέρκυρα, είχε πραγματοποιήσει την παρθενική δημόσια εμφάνισή του στο κερκυραϊκό θέατρο ήδη από το 1815, από το 1820 δίδασκε αφιλοκερδώς μουσική και είχε λάβει πλήρη μουσική εκπαίδευση ως συνθέτης αποκλειστικά στην Κέρκυρα ολοκληρώνοντας τις σπουδές του το 1814. Κατά τους μερικούς μήνες που παρέμεινε ο Μάντζαρος με την οικογένειά του στη Νάπολη το 1826 συνδέθηκε φιλικά και ιδιωτικά (όπως ο ίδιος ο Μάντζαρος αναφέρει) με τον Zingarelli, ο οποίος εν τέλει αποδείχθηκε ο μέντοράς του, ειδικά σε ό,τι αφορά την αισθητική επαναπροσέγγιση της αντίστιξης και της φούγκας. Ο Zingarelli, μάλιστα, όχι μόνο ουδέποτε θεώρησε τον Μάντζαρο μαθητευόμενο, αλλά διαβεβαίωνε ότι ο Κερκυραίος μπορούσε να διδάξει όλους τους Ναπολιτάνους μουσικοδιδασκάλους, ειδικά σε σχέση με την αντίστιξη. Αυτός ήταν και ένας από τους πολλούς λόγους, για τους οποίους ο Zingarelli εξέφρασε την επιθυμία ο Μάντζαρος να τον διαδεχθεί στη διεύθυνση του ναπολιτάνικου ωδείου. Την παραπάνω αισθητική αλλαγή στην ωριμότητα του Μαντζάρου αντικατοπτρίζει και το δωρηθέν έργο στην Παλαιά Φιλαρμονική, αφού σε αυτό ο Μάντζαρος μελοποιεί την εμβληματική για τον ιταλικό κλασικισμό ποίηση του Πετράρχη χρησιμοποιώντας αυστηρές αντιστικτικές τεχνικές. Μάλιστα, παρόμοιες τεχνικές εφάρμοσε και για τις ύστερες μελοποιήσεις του σολωμικού «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» και υπό την έννοια αυτή η παρτιτούρα της δωρεάς Μανέττα αποτελεί ένα συνεκτικό κρίκο στο πλαίσιο της ωριμότητας του συνθέτη.
Το Δ.Σ. της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας («Παλαιά»)
ΠΕΤΡΑΡΧΗΣ ΣΟΝΕΤΟ 302 για τον θάνατο της ΛΑΟΥΡΑ
Η σκέψη μου με ανέβασε σε ένα μέρος όπου
Είναι αυτή που αναζητώ και δεν μπορώ να βρω στη γη:
εκεί, ανάμεσα σε αυτούς που βρίσκονται στον τρίτο κύκλο,
Την είδα για άλλη μια φορά, πιο όμορφη και λιγότερο περήφανη.
Μου έπιασε το χέρι και είπε:
«Αν θέλω,
δεν είναι λάθος, θα είσαι ξανά μαζί μου εκεί
Είμαι αυτή που σου έκανε τέτοιο πόλεμο,
και τελείωσα τη μέρα μου πριν να έρθει το βράδυ.
Περιμένω μόνο εσένα, και αυτό που τόσο αγάπησες,
το υπέροχο πέπλο μου, ενώνεται με τη γη και μένει εκεί».
Ω, γιατί σώπασε, ανοίγοντας τα χέρια της;
Αφού στο άκουσμα ενός τόσο καθαρού, συμπονετικού λόγου
λίγα χρειάζονταν για να παραμείνω στον παράδεισο.
