«Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΡΞ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ»

Του Γεωργίου Παπασίμου Δικηγόρου

«Οι φιλόσοφοι εξηγούσαν τον κόσμο. Το ζήτημα, όμως, είναι να τον αλλάξουμε». Η φράση αυτή, που αποτελούσε την ενδέκατη θέση στην κριτική του Μαρξ κατά του Γερμανού φιλοσόφου Φόϋερμπαχ, παραμένει έως σήμερα, 129 χρόνια μετά τον θάνατό του, τον Μάρτιο του 1883, αλώβητη, ισχυρή και στιλπνή, ως το βασικό καθήκον του ανθρώπου και των συλλογικοτήτων αυτού, στην σημερινή, επικίνδυνη και επιθετική περίοδο του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος.

Είναι, πραγματικά, εντυπωσιακό ότι, παρά τις σκληρές ιδεολογικές και πολιτικές επιθέσεις των διαχρονικών εκπροσώπων του καπιταλισμού κατά της μαρξιστικής θεωρίας και παρά τις μεγάλες αλλοιώσεις, που υπέστη αυτή, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο και από τους επιγόνους του Μαρξ, όχι μόνο δεν «μπήκε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας», όπως πολλοί φρόντιζαν να διαλαλούν χαιρέκακα, αλλά, λόγω της χαοτικής εξέλιξης του καπιταλισμού και των τεραστίων κρίσεων αυτού, είναι τρομακτικά επίκαιρος. Ουσιαστικά, έχουμε την ολική επαναφορά του, λόγω της σωστής και σε βάθος «ακτινογραφίας», που πραγματοποίησε στην δομή, την μορφή και την φύση του καπιταλιστικού συστήματος.

Ο Καρλ Μαρξ, ως διαλεκτικός υλιστής φιλόσοφος, υπήρξε πρωτίστως αντιδογματικός, με χαρακτηριστικότερη την φράση του προς τους μαθητές του, ότι «δεν είμαι μαρξιστής». Εισήγαγε την διαλεκτική στις κοινωνικές σχέσεις, την Ιστορία του ανθρώπου και την πάλη των τάξεων. Εξυμνώντας τις δυνατότητες και την αξία του ανθρώπου, έθεσε, ως τελικό στόχο, την απελευθέρωση του ανθρώπου από τις δουλείες και τις εκμεταλλευτικές συνθήκες, που δημιουργεί στο κοινωνικό περιβάλλον ανάπτυξης του καθενός και τις κοινωνικές σχέσεις ο καπιταλισμός. Θεωρούσε ότι το Κράτος αποτελεί βασικό «εργαλείο» της άρχουσας τάξης, αφού αυτή έχει την μεγαλύτερη επιρροή και αντανάκλαση σ’ αυτό.

Ειδικότερα, ως προς τον χρόνο της κατάρρευσης του καπιταλισμού, ο Μαρξ δεν υπήρξε «μελλοντολόγος» ή «αστρολόγος», δηλαδή δεν προέβλεψε, όπως πολλοί επιχείρησαν να εκχυδαΐσουν την άποψή του, του πότε θα γίνει η υπέρβαση του καπιταλισμού. Αυτό που εξάγεται από την θεωρία και ανάλυσή του, είναι ότι, όταν το καπιταλιστικό σύστημα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην ανθρωπότητα και δεν θα μπορεί να αποτελεί ένα συνεκτικό, έστω και εκμεταλλευτικό σύστημα, για την διατήρηση των ισορροπιών στις ανθρώπινες κοινωνίες, τότε θα φτάσει η ώρα της υπέρβασής του. Πιθανώς, η σημερινή γιγάντια κρίση του καπιταλισμού, που, για να γίνει κατανοητή, θα πρέπει κανείς να ανατρέξει στην λαμπρή ανάλυσή του από τον Μαρξ, και ιδιαίτερα στις δομικές και διαχρονικές δυναμικές και αντιφάσεις του, που είναι, κυρίως, η πτώση της μέσης τιμής του ποσοστού κέρδους, που δημιουργεί και τις κυκλικές κρίσεις, οι οποίες σήμερα φαίνεται να μονιμοποιούνται, λόγω της γιγαντιαίας διόγκωσης, σε βαθμό τερατογένεσης, του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου έναντι του παραγωγικού, να αποτελεί την απαρχή της έναρξης της περιόδου υπέρβασης αυτού, ως βασικού μοντέλου οργάνωσης της ανθρωπότητας. Γιατί, πλέον, και στον πιο φανατικό νεοφιλελεύθερο οπαδό, έχει καταστεί συνείδηση, ότι ο καπιταλισμός, όχι μόνο δεν αποτελεί το ανώτερο στάδιο πολιτισμού του ανθρώπινου γένους, αλλά αντίθετα, το σημερινό αρπακτικό καπιταλιστικό σύστημα με τις τρομακτικές ανισότητες και την παράλληλη γρήγορη καταστροφή του πλανήτη, αποτελεί επικίνδυνο σύστημα για την ανθρωπότητα, και, συνεπώς, πρέπει να ανατραπεί.

Ειδικότερα για την Ελλάδα, για την οποία ο σπουδαίος σύγχρονος φιλόσοφος Σλάβοϊ Ζίζεκ αναφέρει, ότι αποτελεί το «πειραματόζωο» του παγκόσμιου καπιταλισμού, το καθήκον σύγκλισης των προοδευτικών δημοκρατικών αριστερών δυνάμεων στην Ελλάδα καθίσταται άμεσο και επιτακτικό. Γιατί, είναι αλήθεια ότι, ούτε και αυτός ο Καρλ Μαρξ, στις αναλύσεις του για την λειτουργία του καπιταλισμού, δεν μπόρεσε να αποτυπώσει την απίστευτη δομή του Ελληνικού κλεπτοκρατικού περιφερειακού καπιταλισμού, με κύριο στοιχείο την «μίζα» και την «αρπαγή» του εθνικού παραγόμενου πλούτου, όχι κυρίως από τους καπιταλιστές – κατόχους των μέσων παραγωγής, που είναι είδος εν ανεπαρκεία στην Ελλάδα, αλλά από τους ενδιάμεσους, την παρασιτική οικονομική ολιγαρχία και το ιδιοτελές κοινωνικό τμήμα, που έχει οδηγήσει την Χώρα μας και τον Ελληνικό Λαό στα σημερινά τραγικά αδιέξοδα, με βασικούς υπεύθυνους τα δύο κόμματα εξουσίας (ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Ν.Δ.).