ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΚΑΝΤΑ-ΚΙΤΣΟΥ
Αρχαιολόγου, Διευθύντριας της ΛΒ΄ Ε.Π.Κ.Α.
Από τις μέχρι τώρα προτάσεις που έχουν κατατεθεί και έχουν ακουστεί από όλους τους φορείς, διαπιστώνεται ότι το θέμα κατευθύνεται και κινείται σε αυστηρά πλαίσια στο χώρο της Υγείας, (και καλώς, αφού βεβαίως αναγνωρίζουμε όλοι μας ότι αυτή πάσχει βαρύτατα στο νησί). Τώρα όμως που το θέμα της Υγείας στο νησί αμβλύνεται σταδιακά με την ολοκλήρωση των εργασιών και την παράδοση πλέον του νέου Νοσοκομείου και πολύ σύντομα της λειτουργίας του καθώς και της μεγάλης ιδιωτικής κλινικής στην Άφρα, δεν θεωρώ ουτοπία να καταθέσω μια διαφορετική άποψη-πρόταση που αφορά το θέμα.
Θεωρώ ότι τώρα ήρθε η κατάλληλη ώρα να μιλήσουμε ανοικτά πλέον και για τον Πολιτισμό, τον Πολιτισμό της Κέρκυρας που επίσης πάσχει βαρύτατα, και να ακουστούν και οι απόψεις και αυτών που αφιερώνουν τη ζωή τους για αυτόν τον Πολιτισμό και γνωρίζουν σε βάθος και στην καθημερινότητα τους τα προβλήματα, αλλά δεν τους δίνετε συχνά η ευκαιρία να εκφραστούν. Η υπογράφουσα, ως αρχαιολόγος, και ως υπηρετούσα 35 χρόνια τον αρχαίο κυρίως πολιτισμό, που είναι διαχρονικός και αλληλένδετος με το παρόν και το μέλλον, μόνο για αυτόν θα μπορούσα να μιλήσω, τον πολιτισμό, που ένα μεγάλο μέρος του εμπεριέχεται στα Μουσεία της Κέρκυρας, καθώς εκεί απλώνεται τεκμηριωμένη η ιστορία μας με τα κάθε είδους τεκμήρια-εκθέματα.
Συγκεκριμένα αναφέρομαι στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κέρκυρας και τη μεταστέγασή του, εκφράζοντας την αγωνία της συνέχισης της ύπαρξής του. Προτείνω λοιπόν εξαρχής, και χωρίς περιστροφές, τη μετατροπή του κτιρίου του Παλαιού Νοσοκομείου της Κέρκυρας, μετά τη μεταστέγασή του στο Νέο, σε πολυπολιτισμικό κέντρο στο οποίο πρωτεύουσα και εξέχουσα θέση θα κατέχει ένα νέο, λαμπρό και σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο.....................................
ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΟ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΑ
5 σχόλια:
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΚΑΝΤΑ-ΚΙΤΣΟΥ
Αρχαιολόγου, Διευθύντριας της ΛΒ΄ Ε.Π.Κ.Α.
Από τις μέχρι τώρα προτάσεις που έχουν κατατεθεί και έχουν ακουστεί από όλους τους φορείς, διαπιστώνεται ότι το θέμα κατευθύνεται και κινείται σε αυστηρά πλαίσια στο χώρο της Υγείας, (και καλώς, αφού βεβαίως αναγνωρίζουμε όλοι μας ότι αυτή πάσχει βαρύτατα στο νησί). Τώρα όμως που το θέμα της Υγείας στο νησί αμβλύνεται σταδιακά με την ολοκλήρωση των εργασιών και την παράδοση πλέον του νέου Νοσοκομείου και πολύ σύντομα της λειτουργίας του καθώς και της μεγάλης ιδιωτικής κλινικής στην Άφρα, δεν θεωρώ ουτοπία να καταθέσω μια διαφορετική άποψη-πρόταση που αφορά το θέμα.
Θεωρώ ότι τώρα ήρθε η κατάλληλη ώρα να μιλήσουμε ανοικτά πλέον και για τον Πολιτισμό, τον Πολιτισμό της Κέρκυρας που επίσης πάσχει βαρύτατα, και να ακουστούν και οι απόψεις και αυτών που αφιερώνουν τη ζωή τους για αυτόν τον Πολιτισμό και γνωρίζουν σε βάθος και στην καθημερινότητα τους τα προβλήματα, αλλά δεν τους δίνετε συχνά η ευκαιρία να εκφραστούν. Η υπογράφουσα, ως αρχαιολόγος, και ως υπηρετούσα 35 χρόνια τον αρχαίο κυρίως πολιτισμό, που είναι διαχρονικός και αλληλένδετος με το παρόν και το μέλλον, μόνο για αυτόν θα μπορούσα να μιλήσω, τον πολιτισμό, που ένα μεγάλο μέρος του εμπεριέχεται στα Μουσεία της Κέρκυρας, καθώς εκεί απλώνεται τεκμηριωμένη η ιστορία μας με τα κάθε είδους τεκμήρια-εκθέματα.
Συγκεκριμένα αναφέρομαι στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κέρκυρας και τη μεταστέγασή του, εκφράζοντας την αγωνία της συνέχισης της ύπαρξής του. Προτείνω λοιπόν εξαρχής, και χωρίς περιστροφές, τη μετατροπή του κτιρίου του Παλαιού Νοσοκομείου της Κέρκυρας, μετά τη μεταστέγασή του στο Νέο, σε πολυπολιτισμικό κέντρο στο οποίο πρωτεύουσα και εξέχουσα θέση θα κατέχει ένα νέο, λαμπρό και σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Και αυτή η πρότασή μου βασίζεται στους παρακάτω βασικούς, σοβαρούς και αξιόπιστους λόγους :
Ως επί χρόνια υπεύθυνη του Αρχαιολογικού Μουσείου Κέρκυρας, κατά καιρούς είχα επανειλημμένα επισημάνει αρμοδίως την ανάγκη αναβάθμισης της υφιστάμενης έκθεσης του Μουσείου και την ανάγκη μεταστέγασής του σε άλλο καταλληλότερο χώρο. Και βέβαια επί σειρά ετών το θέμα είχε πάντα προτεραιότητα στην Η΄ Ε.Π.Κ.Α και στο ετήσιο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της. Δυστυχώς δεν υπήρχαν ποτέ οι ανάλογες χρηματοδοτήσεις και ευήκοα ώτα.. Η επανέκθεσή του πρόσφατα προτάθηκε από την Η΄ Ε.Π.Κ.Α για ένταξη στο ΕΣΠΑ και εγκρίθηκε από το ΚΑΣ μια νέα και αξιόλογη μουσειολογική μελέτη επανέκθεσης στο υπάρχον όμως κτίριο. Όμως προς το παρόν παραμένει μόνο πρόταση, χωρίς προοπτική ένταξής του.
Με μια ρεαλιστική αυτοκριτική μπορούμε να διαπιστώσουμε σαν γεγονός αναμφισβήτητο ότι το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο της Κέρκυρας, σχεδιασμένο και κατασκευασμένο με τη λογική της δεκαετίας του 60’ αποτελεί ένα Μουσείο απαξιωτικό για την Κέρκυρα, καθόλου ελκυστικό, πεπαλαιωμένο και πεπερασμένο, που απηχεί τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της εποχής του, ανάγκες που προφανώς στα χρόνια μας έχουν προ πολλού ξεπεραστεί, αφού οι επιταγές της νέας μουσειολογίας είναι εντελώς διαφορετικές. Ωστόσο για την εποχή κατασκευής του θεωρήθηκε ένα από τα καλύτερα επαρχιακά μουσεία
.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας στην οδό Αρμένη Βραΐλα 1
Τα ιδιαίτερα σημαντικά προβλήματα που αυτό παρουσιάζει είναι :
Εκθεσιακοί χώροι
• Ο απαρχαιωμένος τρόπος της έκθεσης καθώς αυτή ασφυκτιά από το πλήθος των ευρημάτων σε πεπαλαιωμένες, ξύλινες και σκεβρωμένες βιτρίνες,
• Η αδυναμία εμπλουτισμού και ανανέωσης της μόνιμης έκθεσης με τα νέα και σημαντικά ευρήματα που προέρχονται από τις ανασκαφές των τελευταίων χρόνων, λόγω ανυπαρξίας εκθεσιακών χώρων.
Αποθηκευτικοί χώροι
• Λόγω της περιορισμένης έκτασής τους οι αποθηκευτικοί χώροι είναι ανεπαρκείς για να στεγάσουν τα νέα πολυάριθμα ευρήματα, από τα οποία πολλά θα έπρεπε να έχουν εκτεθεί στο κοινό, όπως είναι προορισμένα.
• Εκτός από την έλλειψη χώρων, και ο τρόπος οργάνωσης των αποθηκών είναι προβληματικός και δυσλειτουργικός με τα αντικείμενα στοιβαγμένα επάνω σε παλιά ξύλινα ράφια, στα οποία συχνά η πρόσβαση είναι πολύ δύσκολη και κυρίως δεν εξασφαλίζονται οι κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες (υγρασία, μούχλα κ.α.).
Κτιριακά
• Το ίδιο το κέλυφος του κτιρίου, σαν οικοδόμημα, παρουσιάζει εκτεταμένες φθορές και σημαντικά προβλήματα λόγω της παλαιότητας και της ελλιπούς συντήρησής του. Ενδεικτικά αναφέρονται : φθορές σε υποστυλώματα και στην πλάκα οροφής του ισογείου, επιχρίσματα σε κατάσταση πλήρους αποσάθρωσης, σοβαρά προβλήματα στα κουφώματα, στη μόνωση της στέγης και στις βεράντες με αποτέλεσμα θερμικές απώλειες και εισροή υδάτων στο εσωτερικό του κτιρίου, και επανειλημμένα κατάρρευση σοβάδων από το ταβάνι (αυτό συνέβη επανειλημμένα, ευτυχώς όχι κατά τις επισκέψιμες ώρες, οπότε ενδεχομένως να υπήρχαν και ατυχήματα).
• Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει ενιαίο σύστημα κλιματισμού με συνέπεια η θερμοκρασία να μεταβάλλεται από χώρο σε χώρο, γεγονός επιβαρυντικό τόσο για το κτίριο, τα ίδια τα εκθέματα αλλά και για τους επισκέπτες
Χωροταξική θέση.
• Πλέον ακατάλληλη κυρίως λόγω έλλειψης χώρων στάθμευσης.
• Από την επικοινωνία των οχετών με τον κόλπο της Γαρίτσας, οι δυσάρεστες οσμές τις περισσότερες μέρες είναι πολύ έντονες.
Στα παραπάνω, πρέπει να προσθέσουμε
την έλλειψη ουσιαστικών χώρων που συνδέονται με τη βασικές λειτουργίες ενός σύγχρονου και λειτουργικού Μουσείου, όπως χώρων πολλαπλών εκδηλώσεων, διαλέξεων και προβολών, αίθουσας περιοδικών εκθέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων, αναψυκτηρίου, εκδοτηρίου-πωλητηρίου κλπ.
Από τα παραπάνω βασικά μειονεκτήματα διαπιστώνεται ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κέρκυρας «πνέει τα λοίσθια» και είναι τώρα πλέον επιτακτική η ανάγκη να ανανεωθεί και να εκσυγχρονιστεί ο τρόπος έκθεσης των αντικειμένων και κυρίως να επανεξεταστεί ο ρόλος του γενικά στην τοπική αλλά και στην τουριστική κοινωνία, που τόσο μας αφορά με μια ριζική αναθεώρηση των μέχρι τώρα δεδομένων του εκθεσιακού χώρου σε ένα νέο κτίριο.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός πως η Κέρκυρα αξίζει ενός νέου, σύγχρονου και λαμπρού Αρχαιολογικού Μουσείου, αντάξιου του πολιτισμού και της ιστορίας της γενικά, καθώς αποτελεί την πύλη εισόδου και εξόδου από και προς την Ευρώπη, και από το 2008 έχει ενταχθεί στην προστασία της UNESCO.
Αυτά τα προβλήματα, και όχι μόνο, και η ζοφερή εικόνα του αντανακλώνται στην χαμηλή επισκεψιμότητα που ολοένα γίνεται χαμηλότερη, (σε αντίθεση με το Μουσείο του Μon-Repos και του Μουσείου Ασιατικής τέχνης στα Παλαιά Ανάκτορα), και πολλές φορές στα επικριτικά σχόλια των επισκεπτών, όπως αυτά καταγράφονται στο σχετικό βιβλίο που διατηρεί το Μουσείο. Σ΄ αυτά οι επισκέπτες επισημαίνουν την έντονη αντίθεση μεταξύ των σημαντικών εκθεμάτων και της χαμηλής ποιότητας του εκθεσιακού περιβάλλοντος και της παροχής των υπηρεσιών.
Η έλλειψη χώρων στάθμευσης, μία παράμετρος πολύ σημαντική που προαναφέρθηκε, δυσκολεύει τα οργανωμένα γκρουπ των τουριστών και τα τουριστικά λεωφορεία, τα οποία δεν προτιμούν πλέον το Μουσείο μας και οι επισκέπτες αποτελούνται από μεμονωμένα άτομα, κυρίως ηλικιωμένα, που μένουν εκεί κοντά (Corfu Palas) ή περιπλάνιονται αβοήθητα, περπατώντας μακριά από τα αυτοκίνητά τους, πελαγοδρομούν και φθάνουν κουρασμένα σε ένα μουσείο που κατά κανόνα τους απογοητεύει ήδη από την είσοδο. Και μέσα στις αίθουσες με τα φθαρμένα ταβάνια και την τριμμένη μοκέτα, χωρίς εποπτικό υλικό, χωρίς εκπαιδευτικά προγράμματα προσπαθούν με καλή θέληση να καταλάβουν τον αρχαίο μας πολιτισμό και γοητευμένοι θαυμάζουν με δέος το αέτωμα της Γοργούς, που γι’ αυτό στις αρχές του προηγούμενου αιώνα μίλαγε ολόκληρη η Ευρώπη, και ακόμη το λιοντάρι του Μενεκράτη, τον κούρο της Κέρκυρας κ.α., μοναδικούς θησαυρούς της αρχαίας κερκυραϊκής τέχνης εκτεθειμένους σε ακατάλληλο και χαμηλού επιπέδου περιβάλλον. Και το χειρότερο είναι πως οι επισκέψεις των Σχολείων συνεχώς αραιώνουν, καθώς δεν υπάρχει για τα παιδιά κάποιο εκπαιδευτικό ελκυστικό πρόγραμμα και καμιά σχετική οπτικοακουστική υποστήριξη.
Το θέμα δόθηκε στον Τύπο και τέθηκε από τη γράφουσα δημόσια στο κοινό της Κέρκυρας πέρυσι στις 18 Μαΐου σε ημερίδα που έγινε μέσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο στην αίθουσα της Γοργούς, κατά τον εορτασμό της ημέρας των Μουσείων με αφορμή το γεγονός ότι το έτος 2008 ήταν έτος διαπολιτισμικού διαλόγου αφιερωμένο στην αναζήτηση της πολυπολιτισμικότητας των κοινωνιών. Είχα επισημάνει τότε όλα τα προβλήματα του Αρχαιολογικού Μουσείου. Προσπάθησα να πείσω με τεκμήρια την ανάγκη μετεγκατάστασής του σε άλλο μεγαλύτερο και καταλληλότερο χώρο, που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών και θα αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πολυπολιτισμικού κέντρου, έτσι όπως αξίζει στην Κέρκυρα με μια ιστορία που ριζώνει στα βάθη των αιώνων.
Ο χώρος του Παλαιού Νοσοκομείου, που εμφανίζεται τώρα και αποτελεί μείζον θέμα για το μέλλον της Κέρκυρας, είναι κατά την άποψη μου ο πλέον κατάλληλος και ιδανικός για το σκοπό αυτό, καθώς είναι αρκετά μεγάλος, βρίσκεται στην καρδιά της πόλης εύκολα προσβάσιμος, τον συναντάς δηλ. εύκολα περπατώντας και κυρίως διαθέτει τους απαραίτητους χώρους στάθμευσης.
Παράλληλα στον ίδιο χώρο, αλλά σε άλλες πτέρυγες, μπορούν να στεγαστούν πέραν από το νέο και σύγχρονο Aρχαιολογικό Μουσείο, άλλα μουσεία που λείπουν από το νησί και είναι απολύτως απαραίτητα, όπως :
Ενιαίο Μουσείο Βυζαντινής τέχνης, και όχι διασπασμένο (Αντιβουνιώτισσα, Παλ. Φρούριο ).
Μουσείο διαχρονικής Ιστορίας του νησιού και της πόλης από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα,
Λαογραφικό Μουσείο που θα συγκεντρώνει τη λαϊκή παράδοση, τα ήθη, τα έθιμα και την ιστορία των νεότερων χρόνων από όλο το νησί,
Μουσείο Μουσικής ιστορίας και παράδοσης που συνάδει με την Κέρκυρα της Μουσικής και των φιλαρμονικών, και ακόμα ίσως το
Μουσείο Τυπογραφίας, που τόσο συζητήθηκε για τη προταθείσα θέση του στο Νέο Φρούριο.
.
Όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα και λείπουν από την πόλη της Κέρκυρας, της Κέρκυρας που με την ένταξή της στην UNESCO πάντα θα πρέπει να αναζητά και να συμπληρώνει την πολιτισμική της ταυτότητα διαχρονικά από τα βάθη των αιώνων μέχρι τις μέρες μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε τη μνήμη συνείδηση των παιδιών μας και των λαών που την επισκέπτονται διαλαλώντας τη θέση και το ρόλο της Κέρκυρας στο πολιτιστικό γίγνεσθαι..
Αφού λοιπόν τώρα η κατάσταση των χώρων της Υγείας και της Παιδείας αμβλύνονται συνεχώς, θα πρέπει η Κέρκυρα να στραφεί και να αναδείξει τον πολιτισμό της σε σωστές και σύγχρονες βάσεις. Γιατί μέχρι τώρα στην Κέρκυρα έχουμε επιτύχει να αναδείξουμε παγκοσμίως τον Ασιατικό πολιτισμό (πρόσφατη έκθεση στο Τόκιο) που εκτίθεται στην Κέρκυρα μέσω του λαμπρού Μουσείου Ασιατικής Τέχνης με τα πολύ αξιόλογα προγράμματά του και την ιδανική θέση του στα Παλαιά Ανάκτορα, και έχουμε παραμελήσει και υποβαθμίσει εντελώς τον δικό μας ντόπιο και διαχρονικό κερκυραϊκό πολιτισμό, και κυρίως τον αρχαίο, αυτόν που ξεκινάει από τα βάθη των αιώνων και συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι τις μέρες μας.
Ο χώρος λοιπόν του Παλαιού Νοσοκομείου πιστεύω πως θα είναι κατάλληλος και ιδανικός για να συγκεντρώσει αυτήν την ενιαία στέγαση του πολιτισμού της Κέρκυρας που θα εκφράζεται μέσω των Μουσείων της διαχρονικά σε υψηλό επίπεδο και μπορεί εδώ να αναπτυχθεί ένα ενιαίο κέντρο συνάντησης πολιτισμών της Κέρκυρας που θα προκαλεί και θα παρέχει γνώσεις και παιδεία. Η θέση του με την τεράστια έκταση και με τις απαραίτητες υποδομές θα εξασφαλίσει και άνετους χώρους για πολλές συναφείς δραστηριότητες ( όπως π.χ. εκπαιδευτικά προγράμματα, αίθουσες διαλέξεων και προβολών, σύγχρονα πολυμέσα, πωλητήρια, κ.α.) αλλά θα έχει εξασφαλίσει και χώρους στάθμευσης.
Η αντιπρόταση που μπορεί να εκφραστεί ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο και τα άλλα, θα μπορούσαν να μεταφερθούν, να συγκεντρωθούν και να οργανωθούν μέσα στο χώρο του πάρκου του Mon Repos, τα πεπαλαιωμένα κτίρια του οποίου έχουν δοθεί στο ΥΠΠΟ για μια 50ετία, υπενθυμίζω ότι το πάρκο παραμένει αδόμητη προστατευμένη ζώνη, δεν μπορεί δηλαδή να κτιστεί κανένα καινούργιο κτίριο και τα υπάρχοντα είναι ερειπωμένα και δεν επαρκούν.
Μονόδρομο λοιπόν για την ανάδειξη διαχρονικά και συγκεντρωτικά του κερκυραϊκού πολιτισμού αποτελεί η παραπάνω πρότασή, δηλαδή ο χώρος του παλαιού Νοσοκομείου, για μια Κέκυρα με όραμα.. Ο Δήμος σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ και το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να μελετήσει σοβαρά, με προσοχή και ευαισθησία το παραπάνω θέμα και να δρομολογήσει τις απαραίτητες διαδικασίες για την υλοποίηση της.
Ελπίζω στο μέλλον, η πρότασή μου αυτή να βρει πρόσφορο έδαφος και να καρποφορήσει, αφού βεβαίως πρωτίστως εξασφαλιστούν γενναίες χρηματοδοτήσεις και γίνουν ευφάνταστες και εμπεριστατωμένες αλλά παράλληλα και ρεαλιστικές μελέτες από ειδικούς επιστήμονες (αρχιτέκτονες, αρχαιολόγους, μουσειολόγους, ιστορικούς της τέχνης κ.α.).
Η κα Άντζελα Γκερέκου, η νέα Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, γνωρίζει καλά τα παραπάνω θέματα και ελπίζουμε να αντιμετωπίσει και να χειριστεί και αυτό με την ίδια ευαισθησία, αυτήν που τη διακρίνει γενικά στα θέματα του πολιτισμού της Κέρκυρας και που την τιμά ιδιαίτερα.
Σας ευχαριστώ
Κατερίνα Κάντα –Κίτσου Αρχαιολόγος
Η πρόταση αυτή είχε κατατεθεί και προφορικά και γραπτά στο Δήμο κατά τη συζήτηση που έγινε στο Δημοτικό θέατρο στις 12 Ιουνίου 2009, και ευχαριστώ το Δήμαρχο κ. Σωτ. Μικάλεφ και τον κ. Κουλούρη για την προσωπική πρόσκληση.
Δημοσίευση σχολίου